مقدمه و هدف: کاهش عملکرد حسی-حرکتی مرتبط با افزایش سن، خطر سقوط را در سالمندان بهطور قابلتوجهی افزایش میدهد و بر استقلال و کیفیت زندگی آنها تأثیر میگذارد. تمرینات فرانکل، رویکردی مبتنی بر تسهیل عصبی-عضلانی حس عمقی که بر آگاهی وضعیتی و حرکات کنترلشده تأکید دارد، پتانسیل بهبود کنترل حرکتی را نشان داده است، اما اثرات آن بر تعادل، راه رفتن و عملکرد جسمانی در مردان سالمند ساکن مراکز نگهداری کمتر بررسیشده است. این مطالعه باهدف ارزیابی تأثیر برنامه هشتهفتهای تمرینات فرانکل بر تعادل ایستا و پویا، زمان پاسخ، پارامترهای راه رفتن و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در مردان ۷۵ سال و بالاتر مراجعهکننده به مراکز مراقبت روزانه سالمندی شهر سبزوار انجام شد.
روش کار: این کار آزمایی بالینی تصادفی کنترلشده با گروههای موازی شامل ۴۰ مرد سالمند (میانگین سنی: 52/2±52/78 سال) مراجعهکننده به مراکز مراقبت روزانه سالمندی شهر سبزوار بود که بهصورت تصادفی به دو گروه آزمایش (۲۰ نفر، تمرینات فرانکل) و کنترل (۲۰ نفر، مراقبت معمول) تقسیم شدند. مداخله شامل ۲۴ جلسه نظارتشده (سه جلسه در هفته، ۴۵-۶۰ دقیقه) طی هشت هفته بود. پیامدها قبل و بعد از مداخله با استفاده از آزمون شارپند رومبرگ (تعادل ایستا)، آزمون TUG (تعادل پویا)، آزمون زمان پاسخ انتخابی اصلاحشده، آزمون راه رفتن هشت متری (سرعت و طول گام) و پرسشنامه کیفیت زندگی SF36 ارزیابی شدند. تفاوتهای بین گروهی با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط با سطح معنیداری 005/0 تحلیل شد. تحلیلهای آماری با نرمافزار SPSS نسخه ۲۷ انجام گرفت.
یافتهها: گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بهبود معنیداری در تمام پیامدها نشان داد: تعادل ایستا (18/2 ثانیه، 001/0 P<، 41/0η²=)، تعادل پویا (4/2- ثانیه ، 001/0 P <،38/0η²=)، زمان پاسخ (31/0-ثانیه، 001/0 P <،35/0η²=)، سرعت راه رفتن (18/0 +متر بر ثانیه، 001/0 P <،33/0η²=)، طول گام (۶/۴ +سانتیمتر،001/0 P <) و کیفیت زندگی (+۱۹/۷ امتیاز، 001/0 P <، 44/0η²=) هیچ عارضه جانبی طی مداخله گزارش نشد.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای این مطالعه، برنامه هشتهفتهای تمرینات فرانکل بهطور قابلتوجهی تعادل، زمان پاسخ، راه رفتن و کیفیت زندگی را در مردان سالمند بهبود میبخشد. این یافتهها از ادغام تمرینات فرانکل در برنامههای پیشگیری از سقوط و توانبخشی سالمندان، بهویژه در محیطهای نهادی، حمایت میکند. با توجه به هزینه کم، نیاز اندک به تجهیزات و نبود عوارض جانبی، این رویکرد استراتژی عملی و امیدوارکنندهای برای افزایش استقلال عملکردی در سالمندان است.