نشریه تحقیقات سلامت در جامعه وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مازندران متعهد است تمام پژوهشهای انسانی منتشره را مطابق با بیانیه هلسینکیِ انجمن جهانی پزشکان (WMA)و آخرین اصلاحات آن اجرا و ارزیابی کند. هیچ الزام ملی یا بینالمللی نباید سطح حفاظتی پیشبینیشده برای شرکتکنندگان را کاهش دهد (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
دامنه و تعهدات کلیدی
هدف اصلی پژوهش پزشکی، تولید دانش برای ارتقای سلامت فردی و عمومی است؛ با این حال حقوق و منافع شرکتکننده بر هر هدف علمی مقدم است (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
رعایت اصول اخلاقی در همه شرایط از جمله اضطرارهای سلامت عمومی الزامی است (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
پژوهش باید توسط افراد یا تیمهای دارای صلاحیت علمی و اخلاقی، با یکپارچگی علمی و بدون ارتکاب سوءرفتار انجام شود (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
مشارکت جامعه و عدالت
پیش، حین و پس از پژوهش، باید تعامل معنادار با شرکتکنندگان بالقوه، شرکتکنندگان و جوامع ایشان برقرار باشد تا اولویتها، ارزشها و نیازها در طراحی و اجرای پژوهش انعکاس یابد (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
گروهها و جوامع کمترنمایان باید امکان مشارکت عادلانه داشته باشند؛ در عین حال، شمول افراد/گروههای دارای آسیبپذیری بیشتر فقط وقتی موجه است که پاسخگوی نیازهای سلامت آنان باشد و بدون آن، نابرابریها تداوم یابد. (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
پایداری محیطزیستی
طراحی و اجرای پژوهش باید آسیب به محیطزیست را به حداقل رسانده و به پایداری توجه کند (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
سنجش منافع/مخاطرات و توقف مطالعه
آغاز پژوهش فقط وقتی مجاز است که اهمیت هدف پژوهش از مخاطرات و بار وارد بر شرکتکنندگان بیشتر باشد؛ مخاطرات باید پیوسته پایش و مستندسازی شوند و در صورت نامتوازن شدن کفه زیان/فایده، پژوهش تعدیل یا متوقف گردد (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
الزامات علمی و پروتکل
پژوهش باید از نظر علمی استوار و دقیق باشد، بر دانش موجود، مرور نظاممند منابع، و حسب مورد بر مطالعات آزمایشگاهی/حیوانی مبتنی باشد و از اتلاف پژوهشی پیشگیری کند (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
پروتکل پژوهش باید اهداف، روشها، منافع مورد انتظار، مخاطرات و بارها، صلاحیت مجری، منابع مالی، تعارض منافع، تدابیر حفظ حریم خصوصی/محرمانگی، مشوقها، تأمین درمان/جبران خسارت در صورت آسیب و—در کارآزماییها—تدارکات پسآزمون را روشن کند. (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
کمیتههای اخلاق پژوهش
پیش از شروع، پروتکل باید در کمیته اخلاق مستقل، شفاف و مجهز بررسی و تصویب شود و امکان پایش و تعلیق مطالعه توسط کمیته فراهم باشد. در پژوهشهای بینالمللی، تصویب در هر دو کشورِ حامی و میزبان الزامی است.
کمیته باید آشنا به بافت و ملاحظات محلی بوده و دستکم یک عضو عمومی داشته باشد (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
حریم خصوصی و محرمانگی
حفظ حریم خصوصی و محرمانگی اطلاعات شخصی در تمام مراحل الزامی است. (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
رضایت آزاد و آگاهانه
مشارکت افراد توانای رضایتدهی باید داوطلبانه باشد. اطلاعات باید به زبان ساده شامل هدف، روش، منافع، مخاطرات/بارها، صلاحیت مجری، منابع مالی، تعارض منافع، تدابیر محرمانگی، مشوقها و تدارک جبران خسارت در صورت آسیب ارائه شود؛ سپس رضایت آزاد بهصورت مکتوب یا الکترونیک اخذ و ثبت میگردد.
در روابط وابستگی (مثلاً بیمار–پزشک)، اخذ رضایت باید توسط فرد مستقلی انجام شود. برای افراد ناتوان از رضایتدهی، رضایت از نماینده قانونی—با لحاظ ترجیحات قبلی فرد—اخذ میشود.
به همه شرکتکنندگان باید گزینه آگاهی از نتایج کلی مطالعه پیشنهاد شود. (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
ثبت، انتشار و انتشار نتایج
تمام پژوهشهای انسانی باید پیش از ورود نخستین شرکتکننده در یک پایگاه عمومی و در دسترس ثبت شوند.
نتایج—اعم از مثبت، منفی یا نامشخص—باید شفافانه انتشار یابد و گزارش شود. (ارجاع به استانداردهای نشریه برای گزارشدهی)(بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
مداخلات اثباتنشده در عمل بالینی
اگر در شرایط استثنایی، برای نجات جان/کاهش رنج و عدم امکان ورود به کارآزمایی، مداخلهای اثباتنشده بهکار رود، باید پس از اخذ نظر خبرگان و رضایت آگاهانه انجام، سپس در قالب پژوهش ارزیابی و دادهها بهطور مناسب ثبت و به اشتراک گذاشته شود؛ این مسیر نباید موجب دور زدن حفاظتهای اخلاقی شود.
پژوهش چندکشوری و هنجارهای حقوقی
پژوهشگران باید هنجارها و مقررات اخلاقی/حقوقی کشور مبدأ پژوهش و کشور/کشورهای محل اجرا را همراه با هنجارهای بینالمللی در نظر بگیرند؛ اما هیچکدام نباید سطح حفاظت از شرکتکنندگان را کاهش دهد. (بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
جبران خسارت و حمایت از شرکتکنندگان
جبران و درمان مناسب برای شرکتکنندگانی که در نتیجه مشارکت دچار آسیب میشوند باید تضمین گردد (و در پروتکل توضیح داده شود)(بیانیه هلسینکی، ۲۰۲۴)
یادداشتهای اجرایی برای نشریه
درج شماره گواهی کمیته اخلاق، ثبت کارآزمایی و گزاره رضایت آگاهانه در بخش «روشها» الزامی است. (همراستا با مواد ثبت و رضایت.)
برای پژوهشهای جامعهمحور، شواهد تعامل معنادار با جامعه (جلسات هماندیشی، مشارکت در طراحی، بازخورد نتایج) درخواست میشود.
مطالعات باید ارزیابی محیطزیستی متناسب (در حد اظهارنامه کوتاه) ارائه دهن
سیاستهای ملی نشریه در حوزه اخلاق پژوهش در مطالعات پزشکی