دوره 5، شماره 4 - ( زمستان 1398 )
جلد 5 شماره 4 صفحات 10-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
مرکز تحقیقات بهداشت محیط، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گرگان، ایران
چکیده: (2454 مشاهده)
مقدمه و هدف: آلودگی هوا به‌عنوان مهم‌ترین عامل خطر محیطی در جهان معرفی شده است. سرطان‌زایی بنزن که یکی از چهار آلاینده منتسب به BTEX (Benzene, Toluene, Ethylbenzene and Xylene) می‌باشد، به اثبات رسیده است. این آلاینده می‌تواند به راحتی از طریق استنشاق وارد بدن شده و جذب گردد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف بررسی غلظت بنزن در هوای شهر تهران و پهنه‌بندی آن با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS: Geographic Information System) در سال 96-1395 انجام شد.
روش کار: در این مطالعه 26 ایستگاه نمونه‌برداری در نقاط مختلف شهر انتخاب شدند. نمونه‌برداری در چهار فصل برای تعیین غلظت بنزن و سایر پارامترهای هواشناسی مانند دما، رطوبت و سرعت باد صورت گرفت. در ادامه، آنالیزهای آماری شامل: آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون همبستگی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS 22 انجام شد و نسبت به مدل‌سازی توزیع آلاینده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Arc GIS اقدام گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان دادند که از نظر مکانی، حداکثر و حداقل میانگین سالانه غلظت بنزن به‌ترتیب مربوط به مرکز و شمال شهر با مقدار 12/45±15 و 36/12±8 میکرو‌گرم بر متر مکعب بوده است. از نظر زمانی نیز فصل پاییز با غلظت 47±17 میکرو‌گرم بر متر مکعب دارای حداکثر مقدار و فصل بهار با غلظت 82/9±7 میکرو‌گرم بر متر مکعب دارای حداقل مقدار بودند. آنالیزهای آماری نشان دادند که بین جهت جغرافیایی و وزش باد با انتشار این آلاینده، ارتباط معنا‌داری وجود دارد (0/01 P<).
نتیجه‌گیری: میانگین غلظت سالانه بنزن در مناطق جغرافیایی مختلف شهر تهران بیش از مقادیر استاندارد هوای پاک بود. در این ارتباط می‌بایست نسبت به کنترل آن اقدامات اساسی انجام شود.
روش کار: در این مطالعه 26 ایستگاه نمونه‌برداری در نقاط مختلف شهر انتخاب شدند. نمونه‌برداری در چهار فصل برای تعیین غلظت بنزن و سایر پارامترهای هواشناسی مانند دما، رطوبت و سرعت باد صورت گرفت. در ادامه، آنالیزهای آماری شامل: آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون همبستگی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS 22 انجام شد و نسبت به مدل‌سازی توزیع آلاینده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Arc GIS اقدام گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان دادند که از نظر مکانی، حداکثر و حداقل میانگین سالانه غلظت بنزن به‌ترتیب مربوط به مرکز و شمال شهر با مقدار 12/45±15 و 36/12±8 میکرو‌گرم بر متر مکعب بوده است. از نظر زمانی نیز فصل پاییز با غلظت 47±17 میکرو‌گرم بر متر مکعب دارای حداکثر مقدار و فصل بهار با غلظت 82/9±7 میکرو‌گرم بر متر مکعب دارای حداقل مقدار بودند. آنالیزهای آماری نشان دادند که بین جهت جغرافیایی و وزش باد با انتشار این آلاینده، ارتباط معنا‌داری وجود دارد (0/01 P<).
نتیجه‌گیری: میانگین غلظت سالانه بنزن در مناطق جغرافیایی مختلف شهر تهران بیش از مقادیر استاندارد هوای پاک بود. در این ارتباط می‌بایست نسبت به کنترل آن اقدامات اساسی انجام شود.
نوع مطالعه: پژوهشي-کامل |
موضوع مقاله:
بهداشت محیط زیست
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |