بیانیه اخلاق نشر و سوءرفتار پژوهشی

مقدمه

نشریه «تحقیقات سلامت در جامعه» به صاحب امتیازی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران، متعهد به اعمال اخلاق نشر بر اساس کدهای اخلاقی کمیته بین‌المللی اخلاق نشر  و همچنین راهنمای کشوری اخلاق در انتشار آثار پژوهشی علوم پزشکی است.
مجله تحقیقات سلامت در جامعه با هدف تبدیل به یک کانال ارتباطی جهت تبادل داده‌ها، به اشتراک‌گذاری ایده‌ها و اطلاعات، جهت تحقق جامعه پژوهشی علمی تاسیس شده است. این امر ملزوم رعایت اخلاق نشر و همچنین توصیه به رعایت این اخلاق توسط دیگر عوامل اجرایی نشریات از‌جمله سردبیران، داوران، نویسندگان و کارشناسان نشریات، جهت رسیدن به بالاترین کیفیت انتشار است. این کدهای اخلاقی راهنمایی عملی در روند انتشار برای سردبیران، داوران و نویسندگان است. 
 نشریه تحقیقات سلامت در جامعه متعهد است که بالاترین استانداردهای صداقت و شفافیت را در فرآیند پژوهش و نشر رعایت کند. این سیاست‌ها بر اساس اصول کمیته بین‌المللی اخلاق نشر (COPE) [https://publicationethics.org/] و کمیته بین‌المللی سردبیران مجلات پزشکی (ICMJE) [http://www.icmje.org/] تدوین شده است. هدف از این سیاست‌ها تضمین شفافیت، اعتماد و پاسخ‌گویی در تمامی مراحل انتشار علمی است.

۱. نویسندگی و مشارکت

نویسندگی باید بازتاب‌دهنده مشارکت علمی و فکری معنادار باشد. بر اساس توصیه‌های ICMJE، نویسنده باید همزمان چهار شرط زیر را داشته باشد:
۱. مشارکت چشمگیر در ایده‌پردازی، طراحی، گردآوری داده یا تحلیل و تفسیر نتایج.
۲. مشارکت در نگارش پیش‌نویس یا بازنگری انتقادی برای محتوای علمی.
۳. تأیید نسخه نهایی مقاله پیش از انتشار.
۴. پذیرش مسئولیت همه جنبه‌های کار.

افرادی که این شرایط را ندارند، نباید نویسنده محسوب شوند بلکه می‌توانند در بخش تقدیر و تشکر ذکر گردند. تمامی نویسندگان مسئولیت مشترک در قبال صحت مقاله دارند و نویسندگان ارشد باید اطمینان یابند پژوهشگران جوانی که شرایط نویسندگی را دارند، به‌درستی ذکر شوند.

۲. مسئولیت‌های نویسندگان

- تنها آثار اصیل و منتشرنشده باید ارسال شود. سرقت علمی، انتشار تکراری، داده‌سازی یا جعل و تحریف داده ممنوع است.
- صحت و اعتبار داده‌ها باید تضمین شود. استفاده از داده‌ها یا منابع شخص ثالث نیازمند کسب اجازه کتبی و ذکر منبع است.
- ذکر صحیح و کامل منابع علمی الزامی است.
- استفاده از نویسندگان مهمان، افتخاری یا پنهانی غیراخلاقی تلقی می‌شود.
- نویسندگان باید تمامی تضاد منافع مالی و غیرمالی ، رسمی و غیر رسمی را اعلام کنند.
- پیش از ارسال، کل مقاله باید توسط نویسندگان بازبینی و تأیید شود.
- پس از پذیرش، نویسندگان باید با سیاست دسترسی آزاد و حق مؤلف نشریه (انتشار تحت مجوز Creative Commons CC-BY) موافقت کنند.

۳. مسئولیت‌های داوران

داوران تنها زمانی باید داوری را بپذیرند که در حوزه موضوعی تخصص کافی داشته و امکان ارزیابی به‌موقع را داشته باشند.
- بازخورد باید سازنده، محترمانه و مبتنی بر شواهد باشد.
- محرمانگی مقالات ارسالی باید به‌طور کامل رعایت شود.
- وجود هرگونه تضاد منافع باید پیش از پذیرش داوری اعلام شود.
- داوران موظف‌اند موارد مشکوک مانند سرقت علمی، جعل داده یا رفتار غیراخلاقی پژوهشی را به سردبیر اطلاع دهند.

۴. مسئولیت‌های سردبیران و هیئت تحریریه

- تصمیمات ویراستاری باید صرفاً بر مبنای کیفیت علمی، اصالت و ارتباط با حوزه نشریه اتخاذ شوند.
- فرآیند داوری باید منصفانه، محرمانه و در زمان مناسب انجام گیرد.
- سردبیران باید از تضاد منافع پرهیز کنند و در صورت ارسال مقاله شخصی، مدیریت آن را به سردبیر دیگر واگذار نمایند.
- داده‌های منتشرنشده در مقالات نباید برای مقاصد شخصی سردبیر یا هیئت تحریریه مورد استفاده قرار گیرد.
- در صورت لزوم، اصلاحیه، تکذیبیه یا بیانیه نگرانی منتشر خواهد شد.
- شکایات و درخواست‌های تجدیدنظر باید بر اساس دستورالعمل‌های COPE رسیدگی شوند.
- استقلال علمی نشریه باید از ملاحظات تجاری یا نهادی محافظت شود.

۵. نقش ناشر

دانشگاه علوم پزشکی مازندران به‌عنوان ناشر، استقلال سردبیری را تضمین می‌کند و پشتیبانی لازم برای شفافیت مالی، دسترسی آزاد و آرشیو دائمی مقالات را فراهم می‌سازد.
۶. نظارت اخلاقی بر پژوهش
- پژوهش‌های انسانی باید با بیانیه هلسینکی هماهنگ باشند.
- پژوهش‌های حیوانی باید مطابق استانداردهای بین‌المللی رفاه حیوانات باشند.
- کسب مجوز از کمیته اخلاق در پژوهش الزامی است.
- کارآزمایی‌های بالینی باید در سامانه‌های معتبر مانند IRCT (https://irct.ir/) ثبت شوند.
- انتشار اطلاعات قابل شناسایی نیازمند رضایت‌نامه آگاهانه کتبی است.

۷. فرآیند داوری و ارزیابی سردبیر

نشریه از سیستم داوری دوسوکور استفاده می‌کند.
- تمامی مقالات با بی‌طرفی و در بازه زمانی مشخص ارزیابی می­شوند.
- امکان تجدیدنظرخواهی برای نویسندگان فراهم است.
- بانک داوران نشریه به‌طور مستمر به‌روزرسانی می‌شود.

۸. سوءرفتار پژوهشی و نقض اخلاق نشر

موارد سوءرفتار شامل سرقت علمی، جعل یا تحریف داده، انتشار مکرر یا همپوشان، دستکاری استناد، نویسندگی مهمان/پنهان/هدیه‌ای، نقض محرمانگی داوری است.

رسیدگی:
- رسیدگی به تخلفات بر اساس نمودارهای جریان COPE انجام می‌شود.
- در صورت اثبات تخلف، اقدامات ممکن شامل انتشار اصلاحیه یا تکذیبیه، اطلاع‌رسانی به مؤسسات یا حامیان مالی، محرومیت موقت یا دائم نویسندگان/داوران، و یا اعلام عمومی تخلف خواهد بود.

۹. مسئولیت‌های پس از انتشار

- نشریه از بحث و گفت‌وگوی علمی پس از انتشار استقبال می‌کند.
- انتشار نتایج منفی یا فاقد اثبات اثر نیز مدنظر قرار می‌گیرد.
- خطاها به‌صورت شفاف و در کوتاه‌ترین زمان ممکن اصلاح خواهند شد.
- مقالات به‌صورت دائمی در پایگاه‌های آرشیوی معتبر ذخیره می‌شوند.

۱۰. شفافیت، دسترسی آزاد و ملاحظات تجاری

- تمامی مقالات با دسترسی آزاد و تحت مجوز CC-BY منتشر می‌شوند.
- نویسندگان مالکیت حقوقی آثار خود را حفظ می‌کنند.
- هزینه‌های انتشار و سیاست‌های مالی به‌صورت شفاف در وب‌سایت اعلام می‌شوند.
- ضمائم یا ویژه‌نامه‌های حمایت‌شده همانند مقالات اصلی داوری می‌شوند.
- تبلیغات یا ملاحظات تجاری بر تصمیمات علمی اثر نمی­گذارند.

۱۱. حقوق مالکیت فکری

نشریه و ناشر از حقوق نویسندگان در برابر سرقت ادبی یا نقض کپی‌رایت دفاع می‌کنند. از نرم‌افزارهای تشخیص مشابهت برای کشف سرقت علمی استفاده می‌شود.

۱۲. حفاظت از داده‌ها و محرمانگی

سردبیران و نویسندگان موظف‌اند محرمانگی داده‌های شخصی شرکت‌کنندگان را رعایت کنند.
رضایت‌نامه شرکت در پژوهش به‌معنای رضایت برای انتشار نیست؛ رضایت کتبی برای انتشار لازم است.

۱۳. تشویق گفت‌وگوی علمی

- نشریه از نقد و بررسی علمی استقبال می‌کند.
- نویسندگان مقالات مورد نقد فرصت پاسخ خواهند داشت.
- انتشار نتایج مخالف یا بازنگرانه بخشی از مأموریت علمی نشریه است.

۱۴. شکایات و تجدیدنظرها

- شکایات و درخواست‌های تجدیدنظر باید حداکثر ظرف ۳۰ روز پس از اعلام تصمیم ارسال شوند.
- شکایات ابتدا توسط سردبیر بررسی می‌شوند و در صورت لزوم به هیئت تحریریه یا مشاور مستقل ارجاع داده خواهند شد.
- این فرآیند مطابق دستورالعمل‌های COPE برای شکایات انجام می‌گیرد.

 
راهنما و نمودارهای اخلاق نشر

نشریه علمی-پژوهشی " مجله تحقیقات سلامت در جامعه "به صاحب امتیازی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران؛ متعهد به اجرا و پیروی از راهنماها و نمودارهای اخلاقی کمیته بین‌المللی اخلاق نشر است. این نمودارها و راهنماها جهت کمک به سردبیران، داوران و نویسندگان در روند انتشار طراحی شده است. همچنین نشان‌دهنده سیاست‌های نشریه در هنگام بروز تعارض است. شما می توانید جهت مطالعه این نمودارها و توضیحات بیشتر به این لینک مراجعه نمایید.
 
استانداردهای نویسندگان

نشریه علمی-پژوهشی " مجله تحقیقات سلامت در جامعه "به صاحب امتیازی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران، متعهد به اجرا و پیروی از استانداردهای بین‌المللی برای نویسندگان بر مبنای بیانیه‌های کمیته بین‌المللی اخلاق نشر است. این استانداردها برای روند انتشار و داوری نشریات طراحی شده است و همچنین نشان دهنده راهکارها و راه‌حل‌ها هنگام بروز تعارض است. جهت اطلاعات بیشتر می‌توانید به این لینک مراجعه نمایید.
 
استانداردهای دبیران

نشریه علمی-پژوهشی " مجله تحقیقات سلامت در جامعه "به صاحب امتیازی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران ؛ متعهد به اجرا و پیروی از استانداردهای بین‌المللی برای سردبیران بر مبنای بیانیه‌های کمیته بین‌المللی اخلاق نشر است. این استانداردها برای روند انتشار و داوری نشریات طراحی شده است و همچنین نشان دهنده راهکارها و راه‌حل‌ها هنگام بروز تعارض است. جهت اطلاعات بیشتر می‌توانید به این لینک مراجعه نمایید.
 

دفعات مشاهده: 6562 بار   |   دفعات چاپ: 820 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله تحقیقات سلامت در جامعه می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of health research in community

Designed & Developed by : Yektaweb