TY - JOUR T1 - Investigation of Drought Indices in Golestan, Mazandaran, and Guilan Provinces during a 10-Year Period (2009-2019) TT - بررسی شاخص های خشک سالی هواشناسی در استان های گلستان، مازندران و گیلان در بازه زمانی ده ساله (1388-1398) JF - J-Health-Res-Commun JO - J-Health-Res-Commun VL - 6 IS - 2 UR - http://jhc.mazums.ac.ir/article-1-463-fa.html Y1 - 2020 SP - 69 EP - 79 KW - CZI KW - DI KW - Drought indices KW - MCZI KW - Meteorological drought KW - Northern Provinces KW - SPI KW - ZCI N2 - مقدمه و هدف: یکی از مهم‌ترین اثرات تغییر اقلیم، خشک‌سالی است. خشک سالی فرایندی است که پس از یک دوره طولانی و بدون بارندگی به وقوع می‌پیوندد. تعیین زمان شروع، وسعت و پایان خشک‌سالی دشوار است. در همین راستا تلاش زیادی شده است تا روش‌های لازم برای تجزیه‌وتحلیل و نظارت بر شاخص‌های خشک‌سالی و تأثیر آن بر اقلیم تهیه شود. هدف از انجام این مطالعه، بررسی شاخص‌‌های خشک‌سالی در دوره ده‌ساله به‌صورت توصیفی-مقطعی در استان‌های گلستان، مازندران و گیلان است. روش کار: در یک مطالعه توصیفی-مقطعی با استفاده از داده‌‌های بارندگی ماهانه ایستگاه‌های هواشناسی وابسته به سازمان هواشناسی کشور در یک دوره ده‌ساله، پارامترهای مختلف نظیر شاخص بارش استاندارد (SPI: Standard Precipitation Index)، شاخص دهک‌ها (DI: Decile Index)، شاخص عدد Z (ZCI: Number Index)، شاخص Z چینی (CZI: Chinese Z Index) و شاخص Z چینی اصلاح‌شده (MCZI: Modified Chinese Z Index) تعیین شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار DIP استفاده شد و شاخص‌‌های به‌دست‌آمده با استاندارد‌ها مقایسه شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد شاخص‌های مطالعه‌شده (CZI و MCZI) طی دوره ده‌ساله در استان‌های گلستان و مازندران با روند مشابهی افزایش یافته است، اما امکان وقوع خشک‌سالی در استان گیلان مخصوصاً در فصل تابستان به علت میانگین بارندگی ماهانه منفی‌تر نسبت به دو استان گلستان و مازندران، بیشتر بوده است. با توجه به شاخص MCZI برای استان گیلان در اسفند ماه و مازندران در فروردین ماه با شاخص کمی به ترتیب 1- و 0/8– دارای خشک‌ترین ماه به علت احتمالی اثرات تغییرات اقلیم بوده است. نتیجه‌گیری: استفاده از نتایج این تحقیق می‌تواند برای تعیین و پیش‌بینی شرایط آینده و تهیه هشدار زودهنگام در زمینه خشک‌سالی و اقدامات کنترلی مناسب به‌ویژه در مناطقی مفید باشد که با محدودیت آب مواجه هستند. M3 ER -