میترا فقیهی، مهدیه محمدزاده، محسن حسامی آرانی، ملیحه کچویی، جواد سلمانی، علی اکبر سیدی، احسان زارعی، مهدی مومنی، زهرا نیکخواه،
دوره ۹، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه و هدف: روش‌های مختلفی برای پیشگیری از بیماری Covid-۱۹، از بدو پاندمی تاکنون مطرح شده است؛ اما با وجود کشف واکسن، هنوز استفاده از ماسک صورت، روشی اثربخش و کارآمد شناخته می‌شود. با وجود این، داشتن درک درستی از عوامل تعیین‌کننده‌ی رفتارهای پیشگیرانه، به‌ویژه استفاده از ماسک در جوامع، به‌علت سهل‌انگاری و نادیده‌گرفتن این امر، ضروری به نظر می‌رسد. لذا این مطالعه با هدف شناسایی علل استفاده‌نکردن از ماسک توسط مردم در پاندمی کووید۱۹ از دیدگاه کارشناسان بهداشتی انجام شد.
روش کار: این مطالعه به‌روش کیفی و تحلیل محتوا در سال ۱۳۹۹ انجام شد. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و با شرکت ۱۵ نفر از کارشناسان بهداشت دو شهرستان کاشان و آران و بیدگل در این مطالعه انجام شد. در این مطالعه، افراد با حداکثر تنوع از نظر سن، جنس و سطح تحصیلات انتخاب شدند. روش اصلی جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه‌ی نیمه‌ساختاریافته بود که مدت مصاحبه بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بود. متن‌های مصاحبه‌ها نوشته ، استخراج و به واحدهای معنی‌دار تقسیم شدند. به‌منظور استحکام، تأیید نتایج و دقت تحقیق از معیارهای اعتبار یا مقبولیت داده‌ها (Credibility) قابل پذیرش بودن و اعتبار، صحت و باورپذیری داده‌ها، تأییدپذیری، قابلیت اعتماد و قابلیت انتقال استفاده شد.
یافته‌ها: ۶/۶۶ % شرکت‌کنندگان در مصاحبه مدرک تحصیلی کارشناسی، ۴/۱۳% کارشناسی ارشد و ۲۰% مدرک دکترا داشتند. ۸۰%درصد شرکت‌کنندگان مرد، ۵/۵۳% در محدوده‌ی سنی ۴۰ تا ۵۰ سال و همگی متأهل بودند. در روند تحلیل داده‌ها، ۴۰ مفهوم اولیه که ویژگی‌های یکسان داشتند در شش زیرطبقه دسته‌بندی شدند و سپس بر اساس خصوصیات مشترک در سطح انتزاعی‌تری به سه طبقه اصلی تبدیل شدند. یافته‌های پژوهش در سه طبقه اصلی عوامل فردی، عوامل بین فردی و عوامل محیطی طبقه‌بندی شدند. زیرطبقه‌ها شامل عدم آگاهی، اعتقادات رفتاری و باورها، موانع جسمی، هنجارهای انتزاعی، موانع اقتصادی، موانع محیطی، ساختار نامناسب ماسک، سیاست‌ها و دستورالعمل‌های بهداشت بود.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که علاوه‌بر عوامل فردی، مانند آگاهی و اعتقادات افراد درباره رفتارهای پیشگیرانه، عوامل بین فردی، هنجارهای انتزاعی و عوامل اقتصادی و محیطی نیز می‌تواند بر استفاده از ماسک در افراد جامعه تأثیرگذار باشد که حمایت و پشتیبانی سازمان‌های دولتی را ضروری می‌سازد.
آمنه تقدیسی، سید علی اکبر سیدی خزاقی، حسین اکبری، شهاب الدین ناظری، محسن حسامی آرانی، امین یاقوتی،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( تابستان ۱۴۰۳ )
چکیده
مقدمه و هدف: استفاده از تجهیزات رادیولوژی در دندانپزشکی، ابزار حیاتی برای تشخیص و درمان امراض دهان و دندان است. بااین‌حال، نگرانی‌ها درباره‌ی میزان نشت اشعه از این تجهیزات و تأثیرات آن بر سلامت عمومی اجتناب‌ناپذیر شده است. تحقیق حاضر به بررسی میزان نشت اشعه در مطب‌های دندانپزشکی شهر کاشان می‌پردازد.
روش کار: در این مطالعه‌ی مقطعی‌توصیفی، تعداد ۳۰ مطب بررسی شدند که با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌ها به‌وسیله‌ی ابزار smart ion mini ins truments ltd برای سنجش نشت اشعه و مشاهده و پرسش برای به دست آوردن اطلاعات دموگرافیک و حفاظتی انجام شد. داده‌ها به نرم‌افزار SPSS وارد و آنالیز شدند.
یافته‌ها: از بین ۳۰ مطب انتخاب‌شده، ۶ مطب مقادیر نشت اشعه‌ی بالاتر از حد مجاز داشتند و ۲۴ مطب در محدوده‌ی ایمن بودند. همچنین، در سنجش رابطه‌ی متغیر‌ها با نشت اشعه، بین اطلاعات دموگرافیک پرتوکاران نظیر جنسیت، تخصص و سابقه‌ی کار و نشت اشعه رابطه‌ی معناداری یافت نشد. از بین اقدامات حفاظتی، وجود حفاظ سربی بیشترین ارتباط معنادار را با نشت اشعه نشان می‌داد.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان می‌دهد که ۲۰ درصد از مطب‌های منتخب میزان نشت اشعه‌ی غیرمجاز داشتند. همچنین، اقدامات حفاظتی، به‌ویژه استفاده از حفاظ سربی، برای کاهش میزان نشت اشعه در مطب‌های دندانپزشکی بسیار حائز اهمیت است. نتایج نشان می‌دهد مطب‌هایی که از حفاظ‌های سربی استفاده کرده بودند، میزان نشت اشعه‌ی کمتری نسبت به مطب‌های دیگر داشتند. نبود رابطه‌ی معنادار بین اطلاعات دموگرافیک پرتوکاران و میزان نشت اشعه نشان می‌دهد که این پدیده بیشتر به عوامل فنی و تجهیزات مرتبط با پرتو‌گیری مرتبط است تا به عوامل شخصی مانند جنسیت یا تخصص. این نتایج نشان‌دهنده‌ی ضرورت تأکید بر آموزش و بازآموزی و اجرای استانداردها و دستورالعمل‌های ایمنی مرتبط با استفاده از تجهیزات رادیولوژی در محیط‌های دندانپزشکی و همچنین، ضرورت بازدید‌های دوره‌ای از مطب‌های دندانپزشکی است.
